Alle mensen met een verstandelijke beperking moeten als dat nodig is toegang hebben tot specialistische behandelzorg. Dat vindt niet alleen Novicare, maar ook samenwerkingspartner Reinaerde. Daarom zetten zij samen Policare op: een regionale poli voor mensen met een verstandelijke beperking, die is ingericht vanuit taakherschikking en stepped care. Na een paar jaar bouwen, uitvoeren en bijschaven ligt er een blauwdruk klaar om de poli ook op andere plekken in te kunnen zetten. Hoe verliep dit proces? En welke vruchten worden er nu geplukt?
V.l.n.r.: Janneke Swinkels, Wieteke Copini en Suzan de Ru
Zoals bij zoveel innovaties, ontstond ook Policare oorspronkelijk uit een situatie van noodzaak. Reinaerde is een zorgorganisatie in de regio Utrecht die zich inzet voor mensen met een beperking. Door omstandigheden slankte het medische behandelteam enkele jaren geleden zodanig af, dat er nog maar één arts verstandelijk gehandicapten (arts VG) over was, naast de aanwezige verpleegkundig specialisten (VS), verpleegkundigen en assistenten. “Dat was best een heftige tijd”, vertelt Suzan de Ru, verpleegkundig specialist bij Reinaerde. Zij was het die samen met twee collega’s overbleef toen ook de laatste arts VG wegviel. En toen sloeg ook corona nog toe. “We bleven op dagcentrum De Heygraeff met z’n drieën achter om de medische behandeling draaiende te houden en dat is ons gelukkig gelukt. Maar we wisten wel: dit moet anders.”
Slimmer organiseren
Al gauw werd besloten om deze crisissituatie aan te grijpen als kans om de medische zorg slimmer te organiseren, om zo ook in de toekomst passende zorg te kunnen blijven bieden. “Hettie Suurd, oprichter van Novicare, kwam met het idee voor een regionale poli, daar zijn we meteen op ingehaakt. Ook omdat deze aansloot op onze visie op toekomstbestendige medische behandeling voor mensen met een beperking”, vertelt Wieteke Copini, manager Centrum voor diagnostiek en behandeling bij Reinaerde. “We hebben Policare vervolgens ingericht vanuit stepped care en taakherschikking. Allereerst zetten we in gezamenlijkheid een voorlopig noodplan op voor de medische zorg, zodat alle cliënten van Reinaerde daartoe toegang hielden. Daarna konden we starten met het bouwen aan de regionale poli.”
Taken en verantwoordelijkheden
Inmiddels heeft de poli vorm gekregen en bestaat deze uit spreekuren op de poli, spreekuren op locatie en bezoeken op terreinlocaties en locaties in de wijk. De arts VG op de poli kan worden ingezet voor consultatie en medebehandeling van alle cliënten die dat nodig hebben. Daarbij is er overdag continue bereikbaarheid van een arts VG voor de VS en huisarts. Binnen het model is helder welke verantwoordelijkheden en taken binnen het medisch domein bij wie liggen, deze liggen beschreven in een kader en samenwerkingsafspraken. “De verantwoordelijkheden zijn passend bij onze competenties”, vertelt Suzan. “Ik doe wat ik als VS hoor te doen en ben bijvoorbeeld medisch regiebehandelaar van de cliënten op ons instellingsterrein. Verwanten en begeleiders weten dat ik het eerste aanspreekpunt ben en het overzicht houd tussen verschillende medische zorgverleners. Dit geeft rust en continuïteit. Andersom weet ik waar ik laagdrempelig terecht kan als ik een vraag heb en kan ik gemakkelijk cliënten doorverwijzen. We doen het echt samen, ik sta er niet meer alleen voor.”
Ook arts VG Janneke Swinkels, die vanuit Novicare werkzaam is bij Reinaerde, is enthousiast over de poli. “Doordat ieder doet waar hij of zij het beste in is, kun je loslaten wat niet van jou is. Wat wél van jou is, doe je met meer aandacht en werkplezier. We weten precies wat we aan elkaar hebben en vertrouwen op elkaar. Bovendien werk ik nu veel efficiënter: hoewel de vragen die ik krijg doorgaans complexer zijn dan hiervoor, kan ik door de heldere vraagstelling van bijvoorbeeld de VS gerichter antwoord geven. Ik doe weer echt waar ik voor ben opgeleid.”
“We ervaren meer werkplezier, doen waar we goed in zijn en kunnen meer cliënten de juiste zorg bieden.”
– Janneke Swinkels, arts VG bij Novicare
Papier en praktijk
Wieteke vertelt over hoe belangrijk het is om je medewerkers goed mee te nemen in een verandering als deze: “Dat het medisch team dit oppakt, is een absolute voorwaarde voor succes. Het kan op papier mooi bedacht zijn, maar uiteindelijk zijn zij het die het moeten uitvoeren. Ik ben enorm trots op hoe zij dit samen doen, zeker omdat het niet altijd even makkelijk was. We zaten in een crisis, mensen waren moe gestreden en wisten nog niet of ze op de ander konden bouwen. Door samen de stip aan de horizon te definiëren en de uitdaging aan te grijpen, is er vertrouwen ontstaan.” Janneke vult aan: “Juist door die crisis hebben we stappen gezet. Nu ervaren we meer werkplezier, we doen waar we goed in zijn en kunnen meer cliënten de juiste zorg bieden. Dat wens ik iedereen toe.” Suzan besluit: “Met het oog op de toekomst hebben we echt iets te bieden met dit model, zowel inhoudelijk als organisatorisch. Ik hoop dat we deze prettige samenwerking nog lang mogen voortzetten en dat ook andere partijen het model gaan implementeren.”
Over Reinaerde
Wonen, werk, behandeling en begeleiding, logeren en dagbesteding, voor jong en oud. Zorgorganisatie Reinaerde verzorgt begeleiding en behandeling om bij te dragen aan de kwaliteit van bestaan voor zo’n 3.600 cliënten met een beperking. Met 2.600 collega’s in alle 26 gemeenten van de provincie Utrecht bouwt Reinaerde aan een betere wereld waarin iedereen een rol van betekenis heeft. Samen met cliënten en hun familie en samen met andere zorgpartners.