Nieuws

20 april 2023

Talenten optimaal benutten via stepped care

De vergrijzing en krapte in de zorgmarkt is een feit. Hoe kunnen we in de komende jaren toch zoveel mogelijk cliënten de best passende zorg blijven geven én het werkplezier van medewerkers behouden? Er is niet één magische oplossing, maar in ‘stepped care’ lijkt in de ouderenzorg nog veel winst te behalen.

 

Het begrip stepped care wordt al langer gebruikt in de zorg. In de basis betekent het: alle zorgprofessionals maximaal hun talenten laten benutten en dus naar volle bevoegd- en bekwaamheid inzetten. De gespecialiseerde behandelaren dragen daaraan bij door kennis te delen, klinische lessen te geven of casusbesprekingen te doen. Daardoor behandelen ze zelf een kleiner deel van de cliënten, namelijk degene met de complexere vraagstukken. Het lijkt heel logisch, maar is in de praktijk toch nog vaak anders.

 

Wat is stepped care?

Stepped care is een werkwijze waarbij het zorgteam goed is toegerust om hulpvragen die ontstaan in het dagelijkse proces vooral zelf af te handelen. Bijvoorbeeld door hen de vrijheid te geven die past bij hun bekwaam- en bevoegdheden of bijscholing te bieden op thema’s als bewegen, onbegrepen gedrag en voeding/slikken. Maar ook door extra deskundigen toe te voegen aan het dagelijkse proces, zoals een bewegingsagoog of gedragscoach. Daarbij helpt het als de taakverdeling tussen betrokkenen helder is.

De eerste stap is om in beeld te brengen wie de betrokkenen zijn. In het bovenstaande schema (figuur 1) is dit weergegeven voor de medische basis. Datzelfde kan je ook doen rondom thema’s als bewegen, onbegrepen gedrag en voeding/slikken. Als het goed is, is niet iedereen bij álle cliënten betrokken. Meer gespecialiseerde behandelaren krijgen hierdoor een andere rol. We illustreren het met een aantal voorbeelden.

 

Voorbeelden stepped care in de praktijk

Welke winst behalen we?

Novicare is betrokken bij ruim 40 zorginstellingen in ons land. Onze ervaringen met stepped care zijn positief en wij dragen daarom al jaren bij aan het versterken van stepped care. We zien al jaren dat organisaties waar stepped care verder ontwikkeld is, meer kwaliteit ervaren met minder inzet van behandelaren. Ook binnen het behandeldomein is de afgelopen jaren een sterke ontwikkeling geweest, waarbij bijvoorbeeld de verpleegkundig specialist steeds meer naar volledige bevoegd- en bekwaamheid wordt ingezet. Bij veel van onze samenwerkingspartners wordt ook gewerkt met andere deskundigen die aanvullend zijn op het zorgteam, zoals coaches onbegrepen gedrag, gedragsdeskundigen, bewegingsagogen en voedingsassistenten. Zorgorganisatie Amaliazorg is hiervan een mooi voorbeeld.

 

In de praktijk zien we dat door het meer inzetten van stepped care binnen de zorgorganisatie een aantal voordelen ontstaan. De eerder genoemde voorbeelden illustreren dit. Door extra deskundigen, zoals bijvoorbeeld een beweegagoog, toe te voegen aan het dagelijkse proces, breng je die deskundige dichter bij de praktijk van alledag. Er is meer kennis over thema’s als gedrag, bewegen en voeding dichtbij de teams. Daardoor worden beleid en adviezen beter vertaald naar de praktijk van alledag en zijn zorgprofessionals meer in staat dagelijkse vraagstukken zelfstandig op te lossen. Ook worden behandeladviezen adequater opgevolgd. Behandelaren vervullen de rol van expert en de zorgmedewerker schakelt hen in voor de complexe situaties die niet in het dagelijkse proces opgelost kunnen worden.

 

Risico op versnippering

Zoals altijd is het ook bij deze benadering natuurlijk wel de kunst om niet door te schieten. Teveel versnippering van taken of een te groot aantal betrokkenen per cliënt liggen op de loer. Ook kan de indruk ontstaan dat alle ‘stappen’ doorlopen moeten worden voordat een hoger geschoolde deskundige wordt ingezet. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Om te benadrukken dat als het nodig is direct het juiste niveau deskundige kan worden ingezet, wordt daarom ook wel de term ‘matched care’ gebruikt.

 

Bewustwording van stepped care en ieders rol

Veel lezers zullen denken: maar dit doen wij toch al? Toch hebben we met veel samenwerkingspartners ervaren dat een bewuste check laat zien dat er nog veel beter kan op dit vlak. Waarschijnlijk komt dit mede door de grote nadruk op het voorkomen van risico’s die in de sector is geslopen. En die bewuste check? Die doen we natuurlijk zelf ook. We helpen onze behandelaren om zich bewust te zijn van stepped care en hen hierop nog beter toe te rusten. Het vergt een andere manier van kijken: die breder is dan de individuele cliëntvraag. Ga ik meerdere cliënten met dezelfde zorgvraag individueel behandelen? Of ga ik iets anders ontwikkelen waardoor al die cliënten tegelijkertijd én op de lange termijn beter geholpen zijn? Behandelaren meer bewust maken van deze rol en hen in staat te stellen daarover het gesprek aan te gaan, is één van de sleutels tot succes. Daarin investeren we dus volop, met ook hier behoud van werkplezier als voorwaarde.

 

Hoe nu verder?

Wilt u het dagelijkse proces om uw cliënt heen versterken en onderzoeken hoe onze behandelaren nog meer waarde kunnen toevoegen? Ons advies is om klein te beginnen. Start bij één thema zoals bewegen of onbegrepen gedrag. Neem gerust contact met ons op als u hierover verder wilt praten, behoefte heeft aan advies of contact wilt met een zorgorganisatie die hierin successen heeft geboekt.

 

Ben je een behandelaar en wil je weten hoe stepped care er in de praktijk uitziet? Neem gerust een kijkje in onze keuken.

Meer nieuws

Meld je aan voor onze nieuwsbrief