Onze arts verstandelijk gehandicapten Agnes den Houdijker deelt in deze column haar blik op de veranderingen in de verstandelijk gehandicaptenzorg.
Thee moet je drinken als je staat. Of zittend, maar dan met je benen bengelend tot je tenen de tafel raken. Want al ben je 19 jaar geworden, je blijft 1,42 meter lang. Dat zal bij Hadassah nooit veranderen. Net zo min als dat haar lievelingskleur roze is en haar vader de beste van de wereld. Aan de andere kant is er veel veranderd. Haar broer is pas geleden uit huis gegaan en woont dus niet meer bij Hadassah en haar ouders. Nu ze boven de 18 is, is ze de zorg van de kinderarts ontgroeid. Positief is dat we haar nu gespecialiseerde multidisciplinaire VG-zorg kunnen bieden die beter bij haar situatie past. Maar voor Hadassah is met de kinderarts wel een vertrouwd gezicht verdwenen. En na een traumatische ziekenhuisopname heeft ze slaap-, pijn- en stemmingsproblemen. Alle veranderingen hebben haar getekend. De guitige blik in haar ogen en gegiechel op mijn vraag of haar vader haar kettinkje al om kan doen, zijn verdwenen. Maar na een intensief en multidisciplinair behandeltraject krijg ik inmiddels wel weer een knuffel bij afscheid.
Ontwikkeling van visie en de wet
Niets is zo blijvend als verandering. Gelukkig is verandering vaak positief. Zo ben ik heel blij dat patiënten zoals Hadassah niet meer opgesloten worden in een gesticht met als doel hen te genezen, zoals Willem I 200 jaar geleden gebood. Door de jaren volgde de wetgeving de veranderde visie op mensen met een verstandelijke beperking. De nieuwe Wet zorg en dwang, waarbij vrijwillige zorg het uitgangspunt is, is al een hele ontwikkeling ten opzichte van zijn voorganger. Maar gelukkig wordt ook de huidige wettekst weer aangepast, want nu is de geest van de wet ondergesneeuwd door de hoeveelheid regels.
Betere woonruimte en behandelzorg
Ook voor artsen voor verstandelijk gehandicapten (artsen VG) is er veel veranderd de afgelopen jaren. Voorheen woonden onze cliënten op instellingsterreinen. Vaak verscholen in bosrijke omgevingen en zo uit het oog van de samenleving. Gelukkig is dat steeds minder zo en zijn we als arts VG steeds meer bereikbaar voor cliënten zoals Hadassah. En er zijn nog zoveel meer cliënten die buiten een instelling wonen en de zorg van de kinderarts ontgroeien! Die optimalere medische zorg verdienen en/of waar multidisciplinaire zorg nodig is.
Zoveel mogelijk cliënten helpen
Hoe je als arts VG zelf wilt werken, hangt af van wat bij je past als persoon. Welke competenties er voor je uitspringen, je persoonlijke situatie, interesses en ambities. Voor mij leidde die optelsom tot het loslaten van een werkplek bij een zorgaanbieder en starten bij Novicare. Om de samenwerking in de keten met huisartsen, ouders/wettelijk vertegenwoordigers, gedragsdeskundigen en dagbesteding te gaan verstevigen. Want daardoor kunnen we optimale zorg bieden aan zoveel mogelijk cliënten met een verstandelijke beperking. Maar éen ding blijft ook voor mij onveranderd. Dat ik zittend thee drink. Wel met éen been bengelend, totdat mijn tenen het bureau raken.
Agnes den Houdijker
Arts Verstandelijk Gehandicapten